ก้อยปลาเป็นอีกหนึ่งอาหารของคนอีสาน ที่ทำจากปลาดิบสับ ผสมกับสมุนไพร ผสมมะนาวลงไป และใส่ไข่มดแดงที่ยังไม่สุกลงไปผสม แต่ทราบหรือไม่ว่าภัยที่ตามมาคือ การเกิดมะเร็งตับ
จากสถิติคนที่อาศัยภาคอีสาน มีอัตราเป็นโรคมะเร็งตับสูงกว่าภาคอื่น ๆ ผู้ชายสูงถึงร้อยละ 50 ในพื้นที่นั้นเป็นมะเร็งตับ เปรียบเทียบกับอัตราเฉลี่ยของคนทั้งโลกอยู่ที่ร้อยละ 10 เท่านั้น สาเหตุนั้นมาจากปลาน้ำจืดที่นำมาทำอาหารนั้นปนเปื้อนพยาธิ ในขณะนี้แพทย์ในท้องถิ่นกำลังเร่งให้ความรู้เกี่ยวกับอันตรายของอาหารชนิดนี้ต่อชาวบ้าน
ดร. บรรจบ ศรีภา จากศูนย์วิจัยปฏิบัติการโรคเขตร้อน มหาวิทยาลัยขอนแก่น กล่าวว่า ทางศูนย์พยายามหาข้อสรุปเกี่ยวกับสาเหตุของโรคมากว่า 30 ปี เราพบว่าพยาธิใบไม้ สามารถสร้างสารเคมีที่ทำให้ผู้ที่มันเข้าไปอาศัยอยู่มีภูมิคุ้มกันลดลง และเกิดแผลอักเสบ และเมื่อเวลาผ่านไปหลายปี มันจะกลายเป็นแผลเรื้อรังและกลายเป็นมะเร็งในที่สุด
สาเหตุการเกิดมะเร็งมีได้หลายอย่าง เช่น การกลายพันธุ์ของเซลล์ หรือการได้รับยาหรือสาเคมีกระตุ้นให้เซลล์แบ่งตัวผิดปกติ เมื่อร่างกายได้รับสารเหล่านั้น เซลล์ในส่วนที่ผิดปกติจะเพิ่มอัตราการแบ่งเซลล์ได้ ฉะนั้นมันจะเพิ่มโอกาสในการแบ่งเซลล์ที่ผิดปกติจนไม่สามารถควบคุมได้
เมื่อบริโภคเนื้อปลาที่มีพยาธิใบไม้เข้าไป พยาธิจะหาทางเข้าไปสู่ที่ตับ และขยายพันธุ์ด้วยการวางไข่ต่อไป เมื่อไข่ได้รับการขับออกมาจากร่างกายมนุษย์มันจะเข้าสู่แหล่งน้ำ และเข้าไปอาศัยในตัวปลาอีก หรือถูกกินโดยสัตว์จำพวกหอยทาก ซึ่งเป็นอาหารของปลาอยู่ดี หลังจากนั้นวงจรการเติบโตของพยาธิใบไม้ก็จะเริ่มขึ้นอีกครั้ง
เมื่อพยาธิเดินทางไปถึงตับ มันจะปล่อยสารจำพวกโปรตีนออกมาเพื่อเร่งการเจริญเติบโตของเซลล์ อันจะเป็นอาหารของปรสิตอย่างมัน ตัวโปรตีนนี้เองที่สามารถเป็นสาเหตุของการเกิดมะเร็งได้หลายปีก่อน งานวิจัยพบว่าโปรตีนชนิดนี้เป็นประเภท Granulin ซึ่งคล้ายกับ Growth Hormone ฮอร์โมนที่เร่งการแจริญเติบโตของของมนุษย์ โดยที่แต่ละประเภทของ Granulin นั้นจะทำให้เกิดการเติบโตของเซลล์ที่ผิดปกติได้ หลังจากการทดลองก็พบว่าโปรตีนจากพยาธิใบไม้นั้นมีคุณสมบัติเช่นเดียวกัน
อย่างไรก็ดี ภายหลังการให้ความรู้เกี่ยวกับอันตรายของก้อยปลา พบว่าอัตราการเกิดโรคนั้นลดลง เนื่องจากคนรุ่นใหม่หันมานิยมปรุงอาหารให้สุกก่อนรับประทานมากขึ้น
ดร. บรรจบกล่าวต่อว่า จากการประมาณการพบว่าร้อยละ 60 ของคนทั่วไปทราบถึงสาเหตุของการเกิดมะเร็งตับ แต่ร้อยละ 10 ยังคงบริโภคเนื้อปลาดิบๆ ซึ่งคาดว่าไม่น่าจะเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมได้ง่ายๆ ฉะนั้น อาจจะง่ายกว่าถ้าเราหันมาเปลี่ยนที่สิ่งแวดล้อม เช่น ทำให้ปลาสะอาด จะทำให้โอกาสการเป็นโรคลดลง
ขอขอบคุณที่มา : iflscience, kiitdoo.com